Nếu loãng xương được phát hiện sớm, tình trạng này có thể được điều trị và ngăn ngừa để không trở nên tồi tệ hơn. Tuy nhiên, nhiều người không được chẩn đoán cho đến khi họ gặp phải các biến chứng do gãy xương. Vì loãng xương thường là tình trạng liên quan đến tuổi tác, nên sàng lọc được khuyến nghị cho tất cả phụ nữ trên 65 tuổi và nam giới trên 70 tuổi để xác định nhu cầu xét nghiệm chẩn đoán.
Mục lục:
Đau lưng dai dẳng? Bạn có thể đang bị loãng xương
Các dấu hiệu và biến chứng bệnh loãng xương cột sống
Phân loại và nguyên nhân gây loãng xương
Loãng xương cột sống: Vì sao cần chẩn đoán sớm?
Yếu tố nào khiến bạn dễ mắc bệnh loãng xương?
Giảm đau lưng hiệu quả nhờ phương pháp điều trị loãng xương
Thuốc điều trị tổn thương thân đốt sống do loãng xương
Đánh giá nguy cơ loãng xương
Khám sàng lọc loãng xương bao gồm tiền sử bệnh lý đầy đủ và tập trung vào việc xác định các dấu hiệu của tình trạng bệnh, các triệu chứng liên quan đến các biến chứng của bệnh. Tiền sử bệnh lý đánh giá các yếu tố nguy cơ chung, chẳng hạn như tiền sử gia đình bị loãng xương và các tình trạng sức khỏe có thể khiến một người có mật độ xương thấp (gây loãng xương thứ phát).
Đánh giá loãng xương có thể phân biệt loãng xương có liên quan đến lão hóa tự nhiên hay liên quan đến vấn đề bệnh lý ảnh hưởng đến sự phát triển của xương.
Khám sức khỏe kiểm tra các vấn đề sau:
- Gù lưng hoặc cong vẹo ở phần lưng trên (cột sống ngực), được gọi là gù lưng hoặc gù cột sống
- Tăng độ cong vào trong ở phần lưng dưới với bụng nhô ra ngoài
- Giảm chiều cao cơ thể
Nếu một người được sàng lọc và phát hiện có nguy cơ loãng xương và/hoặc có các dấu hiệu khác kèm theo, thì sẽ có thể được chỉ định làm xét nghiệm chẩn đoán.
Xét nghiệm chẩn đoán loãng xương
Các xét nghiệm sau đây có thể được sử dụng để chẩn đoán loãng xương bằng cách đánh giá mật độ xương, xác định gãy xương đốt sống và xác định hoặc loại trừ nguyên nhân gây loãng xương thứ phát.
1. DEXA scan
Tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán loãng xương là chụp cắt lớp đo mật độ khoáng xương bằng tia X năng lượng kép (DEXA hoặc DXA), còn được gọi là chụp đo mật độ xương. Xét nghiệm này đo mật độ xương và đặc biệt nhạy cảm với những thay đổi về mật độ xương liên quan đến loãng xương.
Xét nghiệm DEXA scan tuân theo một quy trình khá đơn giản:
- Bệnh nhân nằm ngửa trên bàn.
- Một thiết bị quét di chuyển trên bệnh nhân, phát ra một liều tia X thấp vào cột sống thắt lưng, hông và/hoặc cổ tay.
- Hình ảnh từ lần quét được tạo ra trên máy tính, và tự động tính toán mật độ xương.
Kết quả quét DEXA được đo bằng điểm T- score, so sánh mật độ xương với quần thể người trưởng thành trẻ tuổi và bằng điểm Z, so sánh mật độ xương với quần thể tương tự như bệnh nhân về độ tuổi, kích thước và giới tính. Những kết quả này có thể chỉ ra mật độ xương khỏe mạnh, mật độ xương thấp hơn một chút (nguy cơ loãng xương) và mật độ xương thấp hơn đáng kể với nguy cơ gãy xương cao ( bệnh loãng xương).
Mục tiêu của quét DEXA là chỉ ra liệu bệnh nhân có nguy cơ gãy xương do mật độ xương thấp hay không. Kỹ thuật này không gây đau và liên quan đến việc tiếp xúc với bức xạ rất hạn chế.
2. Chụp X-quang đốt sống
Có thể chụp X-quang thông thường ở phần lưng dưới, phần lưng trên hoặc cổ để xác nhận nghi ngờ gãy đốt sống. Ngoài ra, chụp X-quang đốt sống được sử dụng để xác định bất kỳ thay đổi ở đốt sống nào hiện có mà không gây ra triệu chứng.
Đánh giá tổn thương đốt sống có thể được thực hiện ở cột sống ngực và thắt lưng cùng lúc với xét nghiệm mật độ khoáng xương trên máy DEXA. Công cụ này chụp X-quang cột sống bằng cách sử dụng mức độ tiếp xúc bức xạ thấp hơn so với chụp X-quang thông thường.
3. Xét nghiệm máu
Xét nghiệm máu có thể được yêu cầu để đánh giá:
- Nồng độ canxi hoặc tình trạng thiếu hụt
- Thiếu hụt vitamin D
- Nồng độ hormone, đặc biệt là estrogen, hormone tuyến cận giáp (PTH) và đôi khi là testosterone
- Các dấu hiệu sinh hóa cho thấy quá trình tái tạo và hình thành xương
Ngoài ra, các xét nghiệm khác được sử dụng để loại trừ bất kỳ nguyên nhân tiềm ẩn nào gây loãng xương thứ phát, chẳng hạn như cường giáp hoặc tiểu đường. Xét nghiệm máu để phát hiện loãng xương nguyên phát có thể được thực hiện vào buổi sáng sau khi nhịn ăn hoặc uống trong vài giờ, vì đây là thời điểm các dấu hiệu sinh hóa trong máu rõ ràng nhất.
