Hệ thống rễ thần kinh từ cột sống dưới của bạn chạy xuống chân và kết thúc ở bàn chân. Khi rễ thần kinh bị kích thích hoặc chèn ép, có thể xảy ra tình trạng đau chân. Đau chân cũng có thể xảy ra nếu dây thần kinh bị chèn ép gần hông, đầu gối hoặc ở bàn chân.
Bài viết này này cung cấp danh sách các nguyên nhân phổ biến gây đau chân và các mẹo hữu ích giúp bạn hiểu được nguồn gốc gây đau chân.
Đau chân do vấn đề về cột sống
Rễ thần kinh bị kích thích hoặc chèn ép ở vùng cột sống thắt lưng hoặc xương cùng (lưng dưới) có thể khiến cơn đau thần kinh tọa lan xuống chân và vào bàn chân. Cụ thể, chèn ép rễ thần kinh S1, còn được gọi là đau thần kinh tọa cổ điển, có thể gây đau dọc theo mặt ngoài của bàn chân.
Rễ thần kinh có thể bị chèn ép hoặc kích thích do một số nguyên nhân. Các ví dụ phổ biến bao gồm:
- Thoát vị đĩa đệm thắt lưng: Rò rỉ nhân đệm bên trong của đĩa đệm
- Bệnh thoái hóa đĩa đệm thắt lưng: Những thay đổi liên quan đến tuổi tác gây ra tình trạng hẹp và co đĩa đệm
- Trượt đốt sống: Đốt sống trên trượt lên đốt sống bên dưới
- Hẹp ống sống thắt lưng: Vô hóa dây chằng vàng, thu hẹp các lỗ xương cho dây thần kinh cột sống và/hoặc tủy sống
Không thể nhấc phần trước của bàn chân hoặc thường xuyên vấp ngã khi đi bộ có thể là do tình trạng gọi là bàn chân rủ. Tình trạng này thường do chèn ép rễ thần kinh L5. Chèn ép rễ thần kinh L4 và/hoặc S1 cũng có thể gây ra tình trạng bàn chân rủ, tuy nhiên tình trạng này hiếm xảy ra.
Đau chân do chèn ép dây thần kinh ở hông, đầu gối hoặc chân
Đau chân cũng có thể xảy ra khi dây thần kinh bị chèn ép hoặc tổn thương dọc theo đường đi của chúng ở hông, đầu gối hoặc chân. Ví dụ:
- Bệnh thần kinh mác là tình trạng dây thần kinh mác bị chèn ép hoặc tổn thương gần đầu gối có thể gây đau chân và bàn chân rủ xuống khi bạn cố gắng cử động chân.
- Bệnh thần kinh tọa hoặc tổn thương dây thần kinh tọa ở vùng xương chậu (hông) có thể gây đau chân dọc theo mu bàn chân.
- Hội chứng ống cổ chân hoặc rối loạn chức năng của dây thần kinh chày trong ống cổ chân của mắt cá chân bên trong có thể gây ra cơn đau nhói ở vùng mắt cá chân và dọc theo lòng bàn chân.
- Chèn ép dây thần kinh sural có thể xảy ra ở chân hoặc gần mắt cá chân và thường gây đau nhói dọc theo mặt ngoài của mắt cá chân và/hoặc bàn chân.
Ngoài ra, vết chai có thể phát triển trên da xung quanh ngón chân của bạn. Vết chai phát triển theo thời gian do ma sát quá mức và chúng có thể chèn ép các dây thần kinh gần đó, gây đau và các triệu chứng khác. Một nguyên nhân có thể khác gây đau dây thần kinh ở bàn chân là u thần kinh Morton, đây là tình trạng dày lên của mô xung quanh dây thần kinh ở bàn chân.
Cách xác định nguồn gốc gây đau chân
Với tất cả các nguyên nhân có thể gây đau thần kinh ở chân, có thể khó xác định chính xác nguyên nhân tiềm ẩn. Sau đây là một số dấu hiệu hữu ích giúp bạn xác định nguồn gốc gây đau chân:
- Đau chân sau chấn thương gần đây ở lưng dưới, hông, đầu gối hoặc mắt cá chân có thể giúp chỉ ra vị trí tổn thương thần kinh
- Đau chân do chèn ép rễ thần kinh hoặc đau thần kinh tọa cũng có thể liên quan đến các triệu chứng khác, chẳng hạn như đau, tê và/hoặc yếu ở mông, đùi và chân; và thường ảnh hưởng đến từng chân một.
- Đau chân phát triển sau khi đi giày hoặc ủng chật có thể chỉ ra chèn ép thần kinh mác hoặc thần kinh sural gần đầu gối hoặc mắt cá chân
- Đau chân phát triển sau khi tiêm hông hoặc phẫu thuật hông có thể chỉ ra bệnh thần kinh tọa
Đau thần kinh ở chân cũng có thể xảy ra do tổn thương thần kinh nguyên nhân từ tình trạng toàn thân, chẳng hạn như bệnh tiểu đường hoặc bệnh đa xơ cứng.
Xoắn, uốn cong hoặc va chạm trực tiếp vào mắt cá chân và/hoặc bàn chân có thể làm tổn thương xương bàn chân, khớp mắt cá chân, mạch máu, cơ và/hoặc gân, gây đau chân.
Lên lịch khám với bác sĩ
Điều quan trọng là phải lên lịch hẹn với bác sĩ để chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây đau chân. Các phương pháp điều trị đau chân có thể khác nhau rất nhiều và phải hướng đến việc giải quyết nguyên nhân cơ bản; không chỉ dựa vào các triệu chứng. Ví dụ, thoát vị đĩa đệm thắt lưng có thể cần liệu pháp nhiệt và tập thể dục, trong khi vết chai ở ngón chân thường có thể được điều trị bằng giày đặc biệt và nước ấm.
