Liệu pháp xoa bóp trị liệu là một phương pháp bổ sung hoặc thay thế (CAM) liên quan đến việc tác động lực lên các mô mềm của cơ thể thông qua các chuyển động thực hành chuyên biệt. Mục đích của massage trị liệu là tác động đến sự thay đổi tế bào trong các mô mềm nhằm thúc đẩy quá trình chữa lành, giảm đau và tăng cường sức khỏe tổng thể.
Ở vùng lưng dưới, liệu pháp xoa bóp tác động đến hệ thống cơ và xương ở lớp bề mặt và lớp sâu sẽ thúc đẩy nhanh quá trình chữa lành và giảm đau. Trong một nghiên cứu bao gồm 104 người tham gia bị đau lưng dưới, hơn 40% bệnh nhân đã trải qua tình trạng đau nhức lâu dài ghi nhận sự đánh giá những cải thiện có ý nghĩa về tình trạng đau lưng và tình trạng rối loạn chức năng của họ sau một loạt liệu pháp trị liệu xoa bóp.
Bài viết này cung cấp hướng dẫn về mục tiêu và lợi ích tiềm năng của liệu pháp massage trong điều trị đau vùng lưng dưới.
Liệu pháp massage hoạt động như thế nào ?
Các kỹ thuật masage bao gồm sự kết hợp các động tác bằng tay, chẳng hạn như bóp, kéo giãn, nén và/hoặc trượt, có thể từ vuốt nhẹ đến ấn sâu. Massage thường được kết hợp với các phương pháp điều trị đầu tiên, chẳng hạn như vật lý trị liệu, và nhằm mục đích giảm đau, tăng cường hoạt động thể chất và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Mục tiêu của liệu pháp massage
Tác động của liệu pháp xoa bóp có thể là về mặt thể chất và tâm lý. Ở phần lưng dưới, liệu pháp xoa bóp kích thích các mạch máu, sợi collagen, mô cơ và gân, và các tế bào thần kinh và có thể tạo ra một hoặc nhiều thay đổi sau:
- Giảm độ cứng ở cơ và gân
- Cải thiện độ đàn hồi của mô và tăng phạm vi vùng vận động của khớp
- Giảm viêm và sưng ở các mô mềm
- Giảm hình thành mô sẹo
- Ảnh hưởng đến lưu lượng máu trong cơ, từ đó thúc đẩy trao đổi chất dinh dưỡng và loại bỏ độc tố, giảm đau
Xoa bóp cũng làm tăng mức endorphin, serotonin và dopamine: các hormone giúp giảm đau, điều hòa giấc ngủ và tâm trạng, và thúc đẩy sự thư giãn.
Mặc dù bệnh nhân thường lựa chọn liệu pháp xoa bóp như một lựa chọn cá nhân,tuy nhiên trên thực tế, một số nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc chính có thể giới thiệu bệnh nhân của họ đến một chuyên gia xoa bóp để kiểm soát chứng đau lưng như là 1 giải pháp hiệu quả.
Các loại massage phổ biến điều trị giảm đau lưng dưới
Điểm kích hoạt là các dải mô cơ căng, rất nhạy cảm và gây đau khi bị kích thích.
Tùy thuộc vào mục tiêu điều trị, có thể cân nhắc các loại liệu pháp massage khác nhau. Mỗi loại massage hoạt động theo một nguyên tắc khác nhau để tác động vào mô và tạo ra hiệu ứng mong muốn. Trong khi một số kỹ thuật sử dụng lực ấn và vuốt nhẹ, một số khác sử dụng nhiệt hoặc bóp sâu hơn để kích thích các lớp mô bên trong. Các nhà trị liệu massage chuyên nghiệp được đào tạo về các loại kỹ thuật khác nhau và đôi khi có thể sử dụng kết hợp các kỹ thuật để thực hiện liệu pháp massage.
Massage thần kinh cơ ( liệu pháp điểm kích hoạt )
Massage thần kinh cơ là một loại liệu pháp thực hành nhắm vào các điểm kích hoạt cơ dưới da, được cho là nguyên nhân gây ra chứng đau cơ xương. Các điểm kích hoạt này là các dải mô cơ căng, rất nhạy cảm và gây đau khi bị kích thích.
- Trong quá trình điều trị đau lưng dưới, chuyên gia trị liệu sẽ xác định các điểm kích hoạt ở lưng, mông và đùi. Các dải này được ấn chặt bằng ngón tay cái, từng dải một, trong 30 giây đến 2 phút. Cường độ áp lực được kiểm soát để có trải nghiệm dễ chịu và thoải mái. Trình tự ấn được lặp lại nhiều lần trên tất cả các điểm kích hoạt.
- Massage điểm kích hoạt làm giảm độ căng ở mô cơ và nới lỏng các sợi cơ gân thông qua quá trình ấn và xoa tuần tự. Việc giải phóng mức độ căng các sợi cơ quá mức giúp thúc đẩy lưu lượng máu mới, thúc đẩy quá trình giảm đau.
Liệu pháp điểm kích hoạt có thể có lợi trong điều trị chứng đau lưng cấp tính bắt nguồn từ mô cơ.
Masage Swedish
Trong liệu pháp masage Swedish, chuyên gia trị liệu sẽ chú ý đến các cơ ở lưng dưới, đùi và bắp chân để giúp giảm đau lưng.
Massage Swedish thúc đẩy sự thư giãn ở các mô mềm thông qua các động tác xoa bóp và kéo dài, lặp đi lặp lại giúp thúc đẩy lưu thông máu, nới lỏng các mô và loại bỏ tình trạng co cứng.
- Đối với chứng đau lưng dưới, bệnh nhân nằm sấp và chuyên gia trị liệu sẽ chú ý đến các cơ lưng, gân kheo và cơ bắp chân. Sức khỏe của gân kheo và cơ bắp chân đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức mạnh cho lưng và việc kéo dài các nhóm cơ này có thể giúp cải thiện chứng đau lưng dưới.
- Massage Swedish có thể giúp giảm hình thành mô sẹo, điều chỉnh trương lực cơ và tăng chiều dài và độ linh hoạt của cơ.5
- Liệu pháp massage này cũng được biết đến với tác dụng giảm viêm và căng thẳng về mặt cảm xúc, đồng thời tăng cường sức khỏe tổng thể.
Massage Swedish có thể giúp điều trị chứng đau lưng mãn tính bắt nguồn từ vùng thắt lưng cùng (đoạn cột sống L5-S1).
Massage đá nóng
Massage đá nóng là liệu pháp thư giãn và chữa bệnh liên quan đến việc đặt những viên đá bazan nóng tại các vị trí cụ thể trên cơ thể hoặc di chuyển chúng trên da. Những viên đá được làm nóng bằng cách đặt chúng trong nước nóng.
- Đối với chứng đau lưng, bệnh nhân nằm sấp và những viên đá nóng được đặt thành hai hàng ở hai bên cột sống, sau đó là một viên đá nóng lớn trên xương cùng (phía trên mông). Số lượng đá được sử dụng tùy thuộc vào quyết định của chuyên gia trị liệu. Sau đó, mặt sau của mỗi đùi, chân và bàn chân được massage bằng một viên đá nóng được bôi trơn bằng dầu massage.
- Nhiệt từ những viên đá thúc đẩy sự thư giãn của cơ và mô mềm, đồng thời làm giảm chuột rút và co thắt cơ.
- Liệu pháp nhiệt từ những viên đá cũng cải thiện lưu lượng máu, tăng oxy trong các tế bào và giúp giải phóng độc tố.
Massage đá nóng có thể giúp nới lỏng các mô liên kết chặt chẽ và điều trị chứng đau lưng do căng cơ và bong gân.
Massage yoga
Còn được gọi là massage yoga Thái hoặc massage Thái, kỹ thuật massage này kết hợp lợi ích của việc kéo giãn yoga nhẹ nhàng với các động tác massage. Massage được thực hiện dọc theo các đường năng lượng cụ thể hoặc các đường “sen” của cơ thể.
- Để điều trị đau lưng, massage yoga giúp kéo dài các cơ lưng, mở hông và nới lỏng gân kheo. Bệnh nhân thực hiện các động tác kéo giãn yoga thụ động để kéo dài phần lưng dưới, trong khi chuyên gia trị liệu massage có thể kéo dài các vùng cụ thể ở phần lưng dưới và/hoặc đùi để giảm căng thẳng và thư giãn các mô.
- Massage yoga có thể giúp cải thiện tư thế và sự liên kết, đồng thời tăng cường sức mạnh cho các mô liên kết.
- Độ linh hoạt của khớp và cơ được cải thiện thông qua các ấp dụng cùng lúc động tác kéo giãn phần lưng dưới và các động tác massage.
Massage yoga có thể giúp giảm tình trạng cứng cơ lưng và đau do lối sống ít vận động.
Massage Shiatsu
Massage Shiatsu là liệu pháp xoa bóp của Nhật Bản nhằm thúc đẩy quá trình chữa lành bằng cách tạo áp lực sâu, chắc dọc theo các đường năng lượng hoặc kinh mạch cụ thể trong cơ thể bằng ngón tay, ngón cái, khuỷu tay và/hoặc đầu gối.
- Đối với chứng đau lưng và đau thần kinh tọa, bệnh nhân nằm sấp và được massage “kinh bàng quang”, kéo dài từ đỉnh đầu đến lòng bàn chân.
- Shiatsu giúp thư giãn mô sâu bằng cách cải thiện lưu thông và giải phóng độc tố.
Kỹ thuật này có thể giúp điều trị chứng đau lưng mãn tính, đau lưng do viêm xương khớp và đau thần kinh tọa. Kỹ thuật này cũng mang lại cảm giác khỏe mạnh tổng thể bằng cách cải thiện sự cân bằng năng lượng (khí) và giảm mệt mỏi.
Tác dụng phụ của liệu pháp massage
Hiếm khi, một số cá nhân có thể gặp phải các triệu chứng trầm trọng hơn hoặc các triệu chứng mới sau buổi xoa bóp. Trong một nghiên cứu bao gồm 100 người tham gia, khoảng 10 người tham gia đã gặp phải các tác dụng phụ ngắn hạn bao gồm :
- Bầm tím
- Đau đầu
- Mệt mỏi hoặc kiệt sức
- Đau nhức nhiều hơn ở các vùng được xoa bóp
Đối với hầu hết mọi người, các tác dụng phụ này không ảnh hưởng đến các hoạt động bình thường ở nhà và/hoặc nơi làm việc và thường hết sau một hoặc hai ngày sau khi xoa bóp.
Xác suất xảy ra các tác dụng phụ sau khi xoa bóp thường phụ thuộc vào:
- Khả năng chịu đựng áp lực của bệnh nhân trong quá trình xoa bóp
- Cường độ lực tác động của chuyên gia trị liệu
- Khả năng chịu đựng cơn đau và vết bầm tím của bệnh nhân
Một số cá nhân cũng có thể bị phát ban dị ứng với dầu xoa bóp.
Việc liên tục trao đổi giữa chuyên gia trị liệu xoa bóp và bệnh nhân trong suốt buổi xoa bóp có thể giúp giảm nguy cơ tác dụng phụ hoặc các triệu chứng tạm thời. Cơn đau trong quá trình xoa bóp phải luôn nằm trong giới hạn có thể chịu đựng được.
Những trường hợp Chống chỉ định
Không nên xoa bóp khi đau cột sống do ung thư di căn.
Sự hiện diện của một số tình trạng bệnh lý tiềm ẩn và/hoặc loại hình xoa bóp được thực hiện có thể gây ra phản ứng phụ nghiêm trọng hoặc nguy cơ có hại sức khỏe tiềm ẩn cho một số cá nhân.
- Xoa bóp bằng đá nóng có thể không phù hợp với những người bị suy giảm độ nhạy cảm với nhiệt và lạnh, hoặc những người mắc các tình trạng viêm, chẳng hạn như bệnh thần kinh đái tháo đường, viêm khớp dạng thấp và bệnh đa xơ cứng, do nguy cơ làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh lý tiềm ẩn hoặc bỏng.
- Xoa bóp có thể không được khuyến khích trong khi đang hồi phục sau các bệnh về tim.
- Không nên xoa bóp ở những người bị ung thư di căn (ung thư có thể di căn từ vị trí ban đầu sang các bộ phận khác của cơ thể), đặc biệt là xung quanh khu vực khối u.
Mặc dù việc xoa bóp trước khi sinh do một chuyên gia được đào tạo thực hiện được coi là an toàn cho phụ nữ mang thai, nhưng việc kích thích một số huyệt đạo nhất định và sử dụng một số loại tinh dầu cụ thể có thể gây chuyển dạ.
Điều quan trọng là phải tham khảo ý kiến của một chuyên gia xoa bóp được cấp phép và có kinh nghiệm để được điều trị. Một nhà trị liệu được cấp phép có đào tạo đặc biệt về liệu pháp mát-xa và có thể đề xuất loại massage cần thiết cho loại vấn đề cụ thể về lưng. Các nhà vật lý trị liệu và bác sĩ nắn xương cũng có thể có đào tạo đặc biệt về liệu pháp massage.
